Apgar score
Apgar score คุณแม่จำได้ไหมคะ เมื่อแรกคลอดผ่านไป1 นาที คุณหมอและคุณพยาบาลจะส่งสัญญาณกันว่า APGAR score 10-9-8-7 แล้วแต่สภาพของเด็กคนนั้น พอผ่านไปอีก5 นาที ก็จะบันทึกอีกว่า ลูกคุณแม่ได้คะแนนเท่าไหร่ 10 -9-8-7 ตามสภาพของเด็กเช่นกัน เด็กบางคน ได้คะแนน APGAR score น้อยกว่า4 แพทย์ พยาบาลก็จะ มะรุม มะตุ้ม กับลูกของคุณ เพื่อช่วยชีวิตนั่นเอง มาทำความรู้จักกับคะแนน APGAR score ที่ว่านั้นกันค่ะ
คะแนน Apgar score หรือ Apgar คืออะไร
เป็นค่าคะแนนที่ใช้ประเมินทารกในนาทีที่ 1 และ 5 หลังคลอดเพื่อประเมินภาวะการช่วยหายใจในทารก ประกอบด้วย ลักษณะสีผิว อัตราการเต้นของหัวใจ สีหน้าจากการกระตุ้น การเคลื่อนไหวของทารก และความพยายามในการหายใจ ซึ่งค่าคะแนนเต็ม 10 คะแนน คะแนนปกติคือ 7คะแนนขึ้นไป ถ้าค่าคะแนนที่ต่ำกว่า 7 จะสัมพันธ์กับภาวะการขาดออกซิเจนตั้งแต่แรกเกิด (birth asphyxia) และมีความเสี่ยงที่ทารกจะเกิดความผิดปกติและความพิการของสมองตามมา
APGAR score จะประเมินจาก 5 ลักษณะสำคัญของทารกดังนี้
A = Activity เป็นการประเมินกล้ามเนื้อกำลังแขน และขา ความตึงตัวของกล้ามเนื้อ หรือการเคลื่อนไหวของแขนขา
- ถ้าอ่อนปวกเปียกให้ 0 คะแนน
- ถ้าแขน ขา งอเล็กน้อย ให้ 1 คะแนน
- ถ้าแข็งแรงเคลื่อนไหวได้ดีให้ 2 คะแนน
P= Pulse เป็นการประเมินชีพจรหรืออัตราการเต้นของหัวใจ
- ถ้าไม่มี ให้ 0 คะแนน
- ถ้ามีน้อยกว่า 100 ครั้ง/นาที ให้ 1 คะแนน
- ถ้ามีมากกว่า 100 ครั้ง/นาที ให้ 2 คะแนน
G= Grimace เป็นการประเมินปฏิกิริยาตอบสนองต่อการกระตุ้น
- ถ้าไม่มีปฏิกิริยา ให้ 0 คะแนน
- ถ้าสีหน้าแสยะหรือร้องเบาๆ ให้ 1 คะแนน
- ถ้าไอจามหรือร้องเสียงดังให้ 2 คะแนน
A= Appearance เป็นการประเมินสีผิว
- ถ้าเขียวคล้ำทั่วร่างกาย ให้ 0 คะแนน
- ถ้าเขียวปลายมือปลายเท้า ให้ 1 คะแนน
- ถ้าสีชมพูทั้งตัว ให้ 2 คะแนน
R = Respiration เป็นการประเมินการหายใจ
- ถ้าไม่หายใจให้ 0 คะแนน
- ถ้าหายใจช้า ไม่สม่ำเสมอ ให้ 1 คะแนน
- ถ้าร้องเสียงดังดีให้ 2 คะแนน
เด็กทารกที่ Apgar score อยู่ในช่วง 7-10 คะแนน จัดว่าอยู่ในภาวะดี ไม่ขาดออกซิเจน เมื่อคุณหมอและพยาบาลทำการประเมินเสร็จแล้ว ก็จะช่วยกันดูดสารคัดหลั่งในปากและจมูกด้วยลูกสูบยางแดง หลังจากนั้นก็จะทำการเช็ดตัวให้แห้งและห่อตัวทารกให้อบอุ่นค่ะ
เด็กทารกที่ Apgar score อยู่ในช่วง4-6 คะแนน แสดงว่าอยู่ในภาวะปานกลาง หรือมีภาวะขาดออกซิเจนเล็กน้อย อาจต้องช่วยกระตุ้นการหายใจ การดูดสารคัดหลั่งในปากและจมูกด้วยสายยาง และให้ออกซิเจนทางหน้ากากช่วยด้วย
เด็กทารกที่ Apgar score อยู่ในช่วง 0-3 คะแนน แสดงว่าอยู่ในภาวะไม่ดี หรือมีภาวะขาดออกซิเจนอย่างรุนแรง ต้องช่วยฟื้นคืนชีพ
เมื่อคุณแม่รู้แล้ว ดูแลสุขภาพครรภ์ให้ดีนะคะ เพราะเด็กที่มีคะแนน Apgar อยู่ในเกณฑ์ดีส่วนใหญ่คุณหมอจะให้ดูดนมแม่หลังคลอดสองชั่วโมง หรือเมื่อแม่พร้อม ในวันคลอดอย่าลืมถามคุณหมอเกี่ยวกับคะแนน Apgar score ที่ลูกได้ สำหรับคุณแม่ที่คลอดแล้ว คะแนน Apgar score จะถูกบันทึกไว้ในสมุดวัคซีน เอาออกมาดูได้ค่ะ ว่าลูกคุณแม่แรกเกิดสุขภาพได้ เต็ม 10 หรือเปล่า
บทความแนะนำสำหรับคุณแม่
3. พฤติกรรม 40 ข้อ ที่บ่งบอกว่าลูกคุณ คือ เด็กฉลาด
เรียบเรียงโดย : Mamaexpert Editorial Team
