เด็กเจนอัลฟ่า
เด็กเจนอัลฟ่า (alpha genera tio) คือเด็กที่เกิดหลังปี พศ. 2553 ซึ่งเป็นยุคที่เติบโตท่ามกลางเทคโนโลยี หลายบ้านเลี้ยงลูกด้วยสมาร์ทโฟนและแท็บเล็ต ลักษณะพิเศษของเด็กเจนอัลฟ่า ที่ต่างจากยุคสมัยเรา ๆ ได้แก่
1. ใช้ชีวิตคนเดียว
สามารถอยู่ด้วยตัวเองได้ โดยอาศัยเทคโนโลยี ไม่ต้องพึ่งพาผู้อื่น จึงทำให้ขาดปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น หรือ Human Relationship ขาดหาย พ่อแม่จึงควรต้องเพิ่มทักษะชีวิตและทักษะทางสังคมให้กับลูก เช่น การอยู่ร่วมกับคนในสังคม การเห็นอกเห็นใจผู้อื่น การมีน้ำใจเอื้อเฟื้อ และการให้อภัย โดยเริ่มต้นง่าย ๆ จากการสร้างปฏิสัมพันธ์ในครอบครัว เช่น การพูดคุยถึงประเด็นต่าง ๆ ให้ลูกได้แสดงความคิดและความรู้สึกของตัวเอง การทำกิจกรรมต่าง ๆ ร่วมกัน และการให้ลูกได้เล่นกับเพื่อนวัยเดียวกันเพื่อให้เกิดการปรับตัวเข้าหากัน แบ่งปัน และให้อภัยกัน
2. ได้รับความรักมากเกินไป
เนื่องจากเด็กในรุ่นนี้ มักเกิดในยุคที่พ่อแม่มีลูกค่อนข้างช้า หรือมีลูกน้อย ทำให้แนวโน้มถูกพ่อแม่เอาอกเอาใจมาก และบางคนอาจรู้ไม่เท่าทันเทคโนโลยีจึงอาจตามใจและทุ่มเทความรักให้ลูกมากเป็นพิเศษ หลายครั้งที่การได้รับความรัก และการโอบอุ้มมากเกินไป ทำให้เด็กขาดการเรียนรู้ในการช่วยเหลือตนเอง และความภาคภูมิใจในตัวเองเมื่อทำอะไรได้เอง ดังนั้นจึงควรระวังว่า การให้ความรัก กับการตามใจลูกมากเกินไป ไม่กล้าขัดใจ เป็นคนละเรื่องกันนะคะ
3. กล้าเสี่ยงมาก
เพราะสามารถเข้าถึงทรัพยากรและข้อมูลต่าง ๆ ได้มากมายตั้งแต่ยังเด็ก มีความรู้ด้านเทคโนโลยีมาก เนื่องจากคุ้นเคยกับเทคโนโลยีและไม่ได้มองเป็นเรื่องแปลกใหม่อะไร สิ่งสำคัญที่พ่อแม่ควรสอนคือ การรู้เท่าทันการใช้สื่อดิจิทัล เลือกรับสื่อให้ลูกอย่างสร้างสรรค์ ควรจะแนะนำเว็บไซต์หรือแหล่งความรู้ที่เป็นประโยชน์ให้กับลูก และควรจะควบคุมเวลาใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ไม่ให้นานเกินไปเพื่อเป็นการฝึกวินัย พร้อมกับอธิบายว่าถ้าใช้นานเกินไปจะเกิดผลเสียอย่างไร ที่สำคัญต้องปลูกฝังให้ลูกฝึกคิดและวิเคราะห์ข้อมูลมากมายที่พบเจอแต่ละวัน ให้ลูกมีวิจารณญาณ ไม่เชื่อทุกอย่างที่ได้รับรู้ผ่านโลกดิจิทัล
4. ขาดความยืดหยุ่น
เนื่องจากเติบโตมากับเทคโนโลยี แก้ปัญหาที่เกิดตรงหน้าไม่เป็น ขาดการคิด ดังนั้นพ่อแม่ควรสอนลูกวางแผน คิดวิเคราะห์ และแก้ไขปัญหาด้วยตัวเอง เมื่อเจออุปสรรค โดยยังไม่ต้องรีบเข้าไปช่วยลูกแก้ปัญหา แต่ให้อยู่ข้างๆ คอยดูลูก ทำหน้าที่เป็นโค้ช ให้คำแนะนำ เพื่อให้ลูกหัดคิด วางแผน และแก้ไขปัญหาได้ด้วยตนเอง
5. คุณธรรมและจิตวิญญาณลดลง
จากการอยู่กับเทคโนโลยีตลอด ทำให้บางครั้งขาดการมองโลก มองสิ่งมีชีวิตแบบมองที่จิตวิญญาณ พ่อแม่ควรพาลูกเข้าใกล้ธรรมชาติเป็นการดึงให้เขาออกห่างจากเทคโนโลยีบ้าง โดยจะเป็นการช่วยส่งเสริมพัฒนาการของเขาให้เติบโตมาอย่างสมวัย และยังช่วยให้เขามีสุขภาพจิตที่แจ่มใส ซึ่งลูกรักของเราก็อาจจะค้นพบและเข้าใจตัวเองมากขึ้นกว่าเดิมผ่านการเรียนรู้จากธรรมชาติได้ค่ะ
บทความโดย: พญ.พรนิภา ศรีประเสริฐ (กุมารแพทย์)
ติดตามเรื่องเด็กๆ by หมอแอม ตอบทุกปัญหาเกี่ยวกับเด็ก
ในรูปแบบ VDO "ทุกวันพฤหัสบดี" ได้ที่ ช่อง youtube : Mamaexpert official