พัฒนาการทางสมองของลูกเป็นเรื่องสำคัญที่แม่ต้องให้ความสำคัญอย่างมาก แต่ก่อนอื่นเรามารู้จักกับสมองกันก่อนค่ะ “สมอง” เป็นอวัยวะสำคัญทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของส่วนต่างๆ ในร่างกาย สมองถูกพัฒนามาตั้งแต่ลูกน้อยอยู่ในครรภ์ จนถึง 3 ขวบ ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่สำคัญอย่างมากต่อการสร้างพื้นฐานด้านต่างๆ โดยในช่วงขวบปีแรกสมองจะมีการพัฒนาสำหรับการเรียนรู้มากที่สุด ถึง 60% และหลังจาก 1 ปี ไปแล้ว อีก 40% ของสมองก็ยังคงพัฒนาต่อเนื่องไปจนถึงอายุ 5 ขวบ นอกจากพันธุกรรมจะมีส่วนช่วยในการพัฒนาสมองของลูกแล้ว สารอาหารก็สำคัญต่อการพัฒนาสมองของลูกเช่นกัน ทำไมจึงเป็นเช่นนั้น มาหาคำตอบพร้อมๆ กันเลยค่ะ
สารอาหารพัฒนาสมองคืออะไร สำคัญต่อการพัฒนาสมองของลูกอย่างไร?
สารอาหารที่สำคัญต่อการพัฒนาสมองเด็กคือ DHA ซึ่ง ผศ.พญ.สุภาพรรณ ตันตราชีวธร ผู้เชี่ยวชาญด้านกุมารเวช สาขาโภชนาการ ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช ได้กล่าวไว้ว่า “DHA เป็นกรดไขมันจำเป็นในตระกูลโอเมก้า 3 เป็นสารอาหารสำคัญต่อการพัฒนาสมอง” การได้รับ DHA ในปริมาณที่เหมาะสมจะช่วยเสริมสร้างการเจริญเติบโตของเดนไดรต์ (dendrite) ปลายประสาทที่ทำหน้าที่ถ่ายทอดสัญญาณและสื่อสารระหว่างเซลล์สมอง ทำให้เกิดความจำและการเรียนรู้ โดยจากผลการวิจัยพบว่า เด็กที่ได้รับ DHA จะมีระดับสติปัญญาที่สูงกว่า มีพัฒนาการของสมองและสายตาที่ดีกว่า มีความฉลาดในการสื่อสารที่เหนือกว่า และมีการพัฒนาในด้านทักษะการคิดวิเคราะห์ การแก้ปัญหาที่ดีกว่า
องค์การอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ (Food and Agriculture Organization of the United Nations: FAO) และองค์การอนามัยโลก (World Health Organization: WHO) จึงแนะนำให้เด็กอายุ 1 ปีขึ้นไปควรได้รับ DHA อย่างน้อย 100 มิลลิกรัมต่อวัน และเมื่อ DHA ทำงานร่วมกับ MFGM เยื่อหุ้มอนุภาคไขมันที่พบในนมแม่จะช่วยให้การพัฒนาระบบประสาทและสมองทำงานอย่างมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น แต่ DHA และ MFGM เป็นสารอาหารที่ร่างกายสร้างเองไม่ได้จึงได้รับจากการรับประทานอาหารเพียงอย่างเดียว แล้วเราจะหาได้จากไหน?....
DHA และ MFGM สารอาหารที่ร่างกายสร้างไม่ได้ แต่หาได้ไม่ยาก
รู้ไหมคะว่าลูกได้รับ DHA ตั้งแต่อยู่ในครรภ์ ซึ่งได้จากอาหารที่แม่ทานเข้าไปนั่นเอง ยิ่งแม่ทานอาหารที่มี DHA สูง ลูกย่อมได้ DHA สูงตามไปด้วย นอกจากนี้ DHA ยังมีมากในปลาทะเลน้ำลึก เช่น ปลาแซลมอน ปลาทูน่า ปลาซาร์ดีน รวมถึงปลาน้ำจืดที่มีไขมันสูง และสาหร่ายทะเลบางชนิด ดังนั้นเด็กในวัยนี้จึงควรรับประทานปลาอย่างน้อย 2-3 หน่วยบริโภคต่อสัปดาห์, ไข่, ถั่วที่อุดมไปด้วยโอเมก้า 3 รวมทั้งผักผลไม้หลากสี ที่มีส่วนช่วยเสริมสร้างเซลล์สมองและระบบประสาท และให้ดียิ่งขึ้นคือการเลือกดื่มนมแม่ นมที่มี DHA และ MFGM หรือนมสูตรที่มี DHA และ MFGM ก็ได้เช่นกันนะคะ เพื่อส่งเสริมพัฒนาการทางสมองของลูกให้ดียิ่งขึ้นไป
นอกจากการเสริมสร้างโภชนาการที่ดีให้กับลูกด้วย DHA และ MFGM แล้ว การพัฒนาศักยภาพทางสมองของเด็กยังขึ้นอยู่กับพันธุกรรม สภาพแวดล้อม-การเลี้ยงดู ซึ่งในช่วง 1-5 ขวบปีแรก เด็กจะเรียนรู้ได้อย่างรวดเร็ว คุณพ่อคุณแม่ต้องสนับสนุนหรือกระตุ้นให้เด็กได้มีโอกาสใช้ความคิด ผ่านกิจกรรมที่ช่วยให้เกิดการเรียนรู้โดยเฉพาะการเล่นที่เหมาะสมกับวัย จะช่วยให้สมองได้รับการพัฒนาอย่างเต็มศักยภาพ รวมทั้งการสนับสนุนให้ลูกมีปฏิสัมพันธ์กับสังคม ใช้อารมณ์ให้เหมาะสมกับสถานการณ์ ยิ่งช่วยส่งเสริมให้ลูกเป็นเด็กที่มีศักยภาพทางสมองมากขึ้น สามารถต่อยอดการเรียนรู้ได้ดี และมีพื้นฐานการใช้ชีวิตที่ดีในอนาคตค่ะ
เรียบเรียงโดย : Mamaexpert Editorial Team
