โรคพยาธิในเด็ก

โรคพยาธิในเด็ก พบได้เรื่อยๆ ค่ะ ขึ้นกับสุขอนามัยของแต่ละพื้นที่ โรคพยาธิในเด็กมักมาด้วยหลายอาการด้วยกัน เช่น คันก้น เลี้ยงไม่โต หรือบังเอิญตรวจเจอก็มีค่ะ คุณพ่อคุณแม่หลายท่านมักสงสัยอาการของลูกว่าแบบนี้คือมีพยาธิหรือไม่ หรือทานยาถ่ายพยาธิป้องกันไปเลยดีไหม หมอมีคำตอบให้ค่ะ

โรคพยาธิในเด็ก มีอาการอย่างอย่างไร

1. อาการคันก้น โดยจะคันในทวารหนัก และเป็นมากเวลากลางคืน จนบางครั้งถึงขนาดงอแง นอนไม่หลับ หรือบริเวณที่เกาอาจเกิดการอักเสบจนติดเชื้อแบคทีเรียได้เลยค่ะ  อาการนี้เป็นอาการของการติดพยาธิเข็มหมุด เนื่องจากพยาธิมักออกมาไข่ตอนกลางคืน ทำให้คันในรูก้น แต่มีสาเหตุของอาการคันก้นอื่นๆ ได้อีก เช่น

• ทานอาหารรสจัด จึงระคายเคืองที่ก้นหลังถ่าย
• ผื่นผิวหนังที่บริเวณก้น แต่มักพบผื่นที่ชัดเจนค่ะ
• ระคายเคืองที่ก้น เช่น ท้องเสีย , เช็ดกระดาษชำระแรงๆ บ่อย
• ริดสีดวงทวารหนัก

2. ตัวเล็ก น้ำหนักลด หรือการเจริญเติบโตตกเกณฑ์ปกติ
3. ซีดจากการขาดธาตุเหล็ก
4. มีรอยไชตามผิวหนัง

โรคพยาธิในเด็กแม่ๆ จะรู้ได้อย่างไรว่าลูกเป็นพยาธิ

จะทราบหรือยืนยันได้อย่างไรว่าลูกเป็นพยาธิจริง เราสามารถตรวจยืนยันพยาธิในเด็กได้ โดยการ

• ตรวจอุจจาระ ซึ่งจะสามารถหาได้ทั้งตัวพยาธิ และไข่พยาธิ ทำให้รู้ชนิดของพยาธิ และรักษาที่ถูกต้องตามชนิดได้ค่ะ
• หรือหากมีอาการคันก้น จะใช้การตรวจที่เรียกว่า scottape technique ค่ะ คือใช้สก็อตเทปเล็กๆ แปะที่ก้นของลูก แล้วนำสก็อตเทปออกมาส่องกล้องจุลทรรศน์เพื่อตรวจหาไข่พยาธิ

พยาธิในเด็ก ที่พบบ่อยๆ ได้แก่ 

• พยาธิเข็มหมุด อาการมักมาด้วยคันรูก้น ตอนกลางคืนค่ะ เกิดจากการทานอาหาร เช่นผักผลไม้ที่ล้างไม่สะอาด มีการปนเปื้อนของไข่พยาธิ
• พยาธิปากขอ และพยาธิเส้นด้าย เป็นพยาธิที่สามารถชอนไชเข้าผิวหนังได้ ดังนั้นจึงติดจากการเดินเท้าเปล่าบนพื้นดินที่ไม่สะอาด อาการคือ จะเห็นรอยชอนไชของพยาธิตามผิวหนัง และอวัยวะต่างๆ ได้ค่ะ

โรคพยาธิในเด็กรักษาได้ไหม กินยาถ่ายพยาธิได้หรือเปล่า

บางคนเห็นลูกตัวเล็กก็ซื้อยาถ่ายพยาธิทานเอง ไม่แนะนำให้ทานยาถ่ายพยาธิเองในกรณีที่ยังไม่ทราบการวินิจฉัยที่ชัดเจนนะคะ เนื่องจากพยาธิแต่ละชนิด มีการทานยารักษาแตกต่างกัน นอกจากนี้ยาถ่ายพยาธิก็ยังมีผลข้างเคียง เช่น ปวดท้อง อาเจียน ท้องเดิน ปวดศีรษะ เวียนศีรษะ หรืออาจมีผื่นคันจากการแพ้ยาได้เช่นกันค่ะ

โรคพยาธิในเด็ก ป้องกันได้อย่างไร

การป้องกันพยาธิในเด็กที่ดีที่สุด คือการดูแลสุขอนามัย เรียกง่ายๆคือ ทานอาหารสุกสะอาด ดื่มน้ำสะอาด สวมรองเท้าเมื่อเดินบนพื้นดิน สอนใช้ห้องน้ำอย่างถูกสุขลักษณะ ที่สำคัญที่สุดคือการล้างมือ ทั้งก่อนทานอาหาร (รวมถึงก่อนหยิบขนมเข้าปากด้วยค่ะ) หลังเข้าห้องน้ำทุกครั้ง และหลังการเล่นกับสัตว์เลี้ยงด้วยนะคะ

บทความโดย: พญ.พรนิภา ศรีประเสริฐ (กุมารแพทย์)

ติดตามเรื่องเด็กๆ by หมอแอม ตอบทุกปัญหาเกี่ยวกับเด็ก
ในรูปแบบ VDO "ทุกวันพฤหัสบดี" ได้ที่ ช่อง youtube : Mamaexpert official